เราจะเห็นผู้สูงอายุส่วนใหญ่เดินหลังค่อมเต็มไปหมดนั่นเป็นเพราะอายุที่มากขึ้น 1 ในปัญหาที่พบบ่อยกับผู้สูงอายุคืออาการที่ทำให้ผู้สูงอายุปวดหลังแบบเฉียบพลัน บริเวณส่วนล่าง เป็นผลมาจากกระดูกสันหลังและหมอนรองกระดูกบิดเบี้ยวจนทำให้กระดูกสันหลังโค้งงอ ส่งผลให้ผู้สูงอายุไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันบางอย่างได้ปกติ วันนี้ Cruisemate จึงมีวิธีการรักษา อาการปวดหลังในผู้สูงอายุมาฝากกันครับ
สารบัญเนื้อหา
ทำไมผู้สูงอายุปวดหลังบ่อย
เกิดจากการเสื่อมสภาพของกระดูกสันหลังตามอายุที่มากขึ้น จึงมีปริมาณของน้ำที่อยู่ในหมอนรองกระดูกมีลดลง ทำให้หมอนรองกระดูกยืดหยุ่นได้ไม่ดี ซึ่งอาจจะเคลื่อนที่ไปทับเส้นประสาทก็ได้ รวมถึงการออกกำลังกาย และน้ำหนักตัวมาก ยิ่งเพิ่มโอกาสเสี่ยงทำให้ผู้สูงอายุปวดหลังมากขึ้น
อาการปวดหลังที่ผู้สูงอายุเป็น
อาการปวดแบบเรื้อรัง
- การปวดแบบเรื่อยๆ
- ยืดเส้นยืดสายอาการก็จะหายไปเอง
- เป็นบ่อยและต่อเนื่องมากกว่า 3 เดือน
อาการปวดหลังเฉียบพลัน หรือปวดบริเวณส่วนล่าง
- เกิดขึ้นอย่างกะทันหัน
- รู้สึกเสียวแปล๊บๆ จี๊ดๆ เหมือนเข็มทิ่ม
- มันจะเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วเมื่อหกล้ม
- ยกของหนักเกินไป
- เป็นน้อยกว่า 6 สัปดาห์
สาเหตุ
สาเหตุของการปวดแบบเฉียบพลัน เนื่องจากกระดูกและหมอนรองกระดูกแตก หักหรือเคลื่อนที่ไปจากเดิม อีกทั้งการฉีกขาดของกล้ามเนื้อและพังผืดที่หุ้มกระดูกสันหลัง
ส่วนสาเหตุของอาการปวดเรื้อรัง เกิดจากความเสื่อมและความผิดปกติของกระดูก หรือมีโรคประจำตัวอยู่แล้ว เช่น โรคข้อเสื่อม ข้ออักเสบ รูมาตอยด์ รวมถึงการทำท่าทางที่ไม่ถูกต้อง เช่น การนั่งตัวงอ ก้ม บิดตัว ยกของ ถือของไม่ถูกวิธี เป็นต้น
ส่วนใหญ่ผู้สูงอายุปวดบริเวณช่วงล่าง ช่วงกลาง และช่วงบน “แต่ที่พบบ่อยที่สุดจะเป็นอาการปวดหลังส่วนล่าง” ซึ่งสาเหตุของอาการปวดหลังส่วนล่างเป็นผลมาจากกล้ามเนื้อหดเกร็งหรือตึงมาก หมอนรองกระดูกฉีดขาดหรือทับเส้นประสาท รวมถึงได้รับบาดเจ็บ ร้าว แตก หักของกระดูกที่ไขสันหลัง
อาการปวดช่วงบน เป็นผลมาจากการใช้งานของกล้ามเนื้อมากมาเป็นเวลานานโดยที่ไม่ได้หยุดพัก ทำงานหนัก เล่นกีฬาหรืออุบัติเหตุ จนทำให้เกิดการอักเสบ
วิธีการรักษาอาการปวดหลัง
ซึ่งมีหลายวิธีขึ้นอยู่กับอาการ ความรุนแรงรวมถึงสาเหตุที่ทำให้ผู้สูงอายุปวดหลัง ถ้าปวดแบบเฉียบพลัน หรือเป็นระยะแรก แล้วมีอาการปวดไม่มากเบื้องต้นแนะนำให้กินยาหรือทาครีมเพื่อบรรเทาอาการปวด แต่หากใช้ยาติดต่อกันนานอาจจะส่งผลข้างเคียง
หากปล่อยให้เป็นมานานจนเรื้อรัง ต้องรีบไปพบแพทย์และแพทย์จะให้ทานยาพร้อมกับการรักษาแบบอื่น เช่น กายภาพบำบัด การใช้ที่พยุงหลัง(สายรัดเอว) การฝังเข็ม ใช้ลูกประคบร้อน-เย็น รวมถึงการบริหารแก้อาการปวดหลังผู้สูงอายุ เป็นต้น หรืออาจจะถึงขั้นผ่าตัดก็ได้ครับ
หลีกเลี่ยงอาการปวดหลังผู้สูงอายุ
- หมั่นออกกำลังกาย อย่างสม่ำเสมอ มีที่การออกกำลังกาย กลางแจ้งหรือในน้ำ
อ่านวิธีการออกกำลังกาย เหมาะสมกับผู้สูงอายุ
- รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่และเน้นทานอาหารที่มีแคลเซียมเป็นประจำ
- ควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกรณฑ์มาตรฐาน
- หลีกเลี่ยงการอยู่ท่าเดิมนานๆ ควรเปลี่ยนท่าทางและจัดท่าทางให้เหมาะสม ในขณะที่ยืนให้ยืนตัวตรง ลงน้ำหนักขาทั้ง 2ข้างเท่าๆกัน ไม่ยืนหลังค่อมและไม่สวมรองเท้าส้นสูงเป็นเวลานาน ในขณะที่นั่งควรนั่งหลังตรงและเลือกเก้าอี้ที่มีพนักพิงพร้อมที่วางแขนจะดีกว่า
- เลือกที่นอนที่ไม่แข็งหรือนุ่มจนเกินไป ควรนอนหงายโดยที่ใช้หมอนรองใต้คอจนถึงไหล่ และบริเวณใต้เข่า
- ไม่หิ้วของหนักแค่มือเดียว ควรแบ่งหิ้วทั้ง 2 มือ หรือถ้าของชิ้นนั้นหนักเกินไปให้ใช้การอุ้มชิดเข้ากับลำตัวแทนการหิ้วเพียงมือเดียว
- หลีกเลี่ยงการก้มหรือโค้งตัวลงมาหยิบของ ให้ใช้วิธีย่อเข่า ลงไปนั่งพร้อมกับค่อยๆยกของขึ้น
ท่าบริหารแก้ปวดหลังผู้สูงอายุ
หากผู้สูงอายุเป็นระยะแรก ส่วนใหญ่แพทย์จะแนะนำให้แก้ปัญหาโดยใช้ท่าบริหาร แก้ปวดหลังผู้สูงอายุรวมกับการหลีกเลี่ยงสาเหตุเบื้องต้น ดังนี้
ท่าบริหารปวดหลังในขณะที่นั่ง
- ให้โน้มตัวลงมาแล้วเอามือแตะพื้นค้างไว้ประมาณ 15-30 นาที
- เหยียดเข่าพร้อมทำสลับกันไปมาประมาณ 10-15 ครั้ง แต่ต้องค่อยๆทำ ถ้าทำเร็วเกินไปอาจจะเจ็บเข่าได้
- เหยียดเข่าทั้งซ้ายและขวาแล้วค่อยๆโน้มตัวไปด้านหน้าค้างไว้ประมาณ 10 วินาที (ก้มได้เท่าไหร่ ก้มเท่านั้นนะครับ)
ท่าบริหารปวดหลังในขณะที่ยืน
- แยกเท้าออกจากกัน เอามือประสานไว้บนศีรษะ แล้วเอียงตัวไปทางซ้าย-ขวา เอียงค้างไว้ข้างละ 15-30วินาที
- แยกเท้าออกจากกัน เอามือจับที่เอวด้านหลัง โดยที่แอนไปข้างหลังให้มาที่สุดค้างไว้เท่าที่พอทำได้
- ยืนตรงแล้วค่อยๆยกมือไปด้านหน้าพร้อมกันทั้งสองข้าง แล้วเอามือลงพร้อมหายใจออกช้าๆ ทำประมาณ 10-15 ครั้ง
ท่าบริหารปวดหลังในขณะที่นอนราบ
- นอนราบแล้วชันเข่าข้างขวา พร้อมกับเหยียดเท้าซ้ายแล้วยกข้างซ้ายขึ้นลง ทำครั้งละ 10-15 ครั้ง
- นอนราบแล้วชันเข่าทั้ง 2 ข้างพร้อมกับบิดเอวซ้ายขวา ทำครั้งละ 10-15 ครั้ง
สรุปสาเหตุที่ทำให้ผู้สูงอายุปวดหลัง
ถ้าผู้สูงอายุที่มีอาการปวดบริเวณหลังมาก แบบเฉียบพลัน และปล่อยให้เป็นมาเรื่อย จะยิ่งทำให้ผู้สูงอายุนอนไม่หลับและอ่อนเพลีย สิ่งที่สำคัญที่สุดคือการดูแลตัวเองอย่างสม่ำเสมอ ให้ลองปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่เป็นสาเหตุให้ผู้สูงอายุปวดหลังทั้งบริเวณส่วนล่าง-บน หมั่นออกกำลังกาย เปลี่ยนท่าทางบ่อยๆ และทำท่าบริหาร แก้ปวดหลังผู้สูงอายุที่เอาฝากกันดูนะครับ
